امروزه با تحولات جدیدی که در زندگی انسان رخ داده است، اکثر فعالیت ها به صورت تخصصی انجام می گیرد. در این دوران کمتر کسی به شخصه اقدام به جابجایی بارهای خود می نماید. دلیل این امر نبود وقت کافی برای یافتن وسیله ی نقلیه مناسب جهت حمل و نقل کالا و کارگران حرفه ای باربری می باشد. از این رو صاحبان کالا به سراغ موسسات باربری و شرکت های حمل و نقل معتبر رفته و امور مربوط به جابجایی کالا و محصولات خود را به آنها می سپارند.
از طرفی صاحبان کالا نیاز به اطمینان از امنیت و سلامت کالای خود دارند، بنابراین انتخاب موسسات باربری که مسئولیت کامل حمل و نقل کالاهای آنها را برعهده بگیرد ترجیح داده می شود. مسئولیت کالا Cargo Responsibility یکی از معیارهای مهم صاحبان کالا برای انتخاب باربری می باشد.
در اینجا بد نیست برای روشن شدن بیشتر موضوع تعریف رایج باربری را با هم مرور نماییم.
عموما جابجا کردن وسایل و کالا ها از اسباب و اثاثیه منزل گرفته تا محصولات یا کالاهای یک اداره و یا یک سازمان را باربری کالا می نامند.
بیشتر بدانید : باربری بین شهری
بر اساس ماده 379، باب هشتم قانون تجارت، ارسال کننده یا همان صاحبان کالا، می بایست نکات زیر را به طور دقیق به متصدی حمل و نقل که منظور موسسه باربری می باشد اطلاع دهد:
- آدرس صحیح مرسل الیه؛
- محل تسلیم مال؛
- عده عدل؛
- بسته و طرز عدل بندی؛
- وزن و محتوی عدل ها؛
- مدتی که مال باید در آن مدت تسلیم شود؛
- راهی را که حمل باید از آن به عمل آید؛
- قیمت اشیائ گرانبها؛
- خسارت ناشی از عدم تعیین نکات فوق.
همچنین در خصوص مسئولیت هایی که بر عهده ی متصدی حمل و نقل کالا می باشد به یکی مواد لایحه شرایط حمل و نقل کالاهای تجارتی اشاره می نماییم. “این قانون در شهریور 98 توسط مجلس محترم شورای اسلامی مصوب گردید. در ماده 112 آمده است: متصدی حمل و نقل مکلف است کالا را به طور سالم به مقصد برساند. اگر کالا تلف یا گم شود، متصدی حمل و نقل مسئول قیمت کالا در روز پرداخت و خسارات آن است، مگر اینکه ثابت کند تلف یا گم شدن کالا به جنس آن و یا تقصیر فرستنده و یا گیرنده منسوب است و یا ناشی از دستورات اطلاعاتی بوده که یکی از آنها داده اند و یا به حوادث خارجی غیر قابل پیش بینی غیر قابل رفع مستند است. طرفین می توانند در قرار داد برای میزان خسارت، مبلغی بیشتر از قیمت کل کالا را معین کند اما شرط تحدید خسارت به کمتر از قیمت کالا باطل است.”
منبع: خبرگزاری تسنیم در تاریخ 5 شهریور 1398
بیشتر بدانید: انتخاب مناسب ماشین باربری
بنابر آن چه گفته شد می توان مواردی از مسئولیت متصدی باربری رفع می گردد. به طور خلاصه این موارد عبارتند از :
- در صورتی که متصدی حمل و نقل بتواند ثابت نماید که تلف شدن کالا به دلیل جنس کالا بوده است. برای مثال مواد خوراکی که با وجود مراقبت کامل از آنها امکان فاسد شدن دارند.
- در صورتی که متصدی باربری بتواند ثابت کند که تلف یا گم شدن بار مربوط به کوتاهی ارسال کننده و یا گیرنده ی آن و یا در اثر اطلاعات و درخواست های یکی از این دو بوده است.
- در صورتی که متصدی حمل و نقل ثابت کند که گم شدن و یا تلف شدن کالای ارسالی، مربوط به حوادث قهری و طبیعی از قبیل سیل، زلزله، جنگ و … بوده و مراقبت و محافظت باربری تاثیری نداشته است.
اما در خصوص مسئولیت صاحبان کالا و قوانین و مقرارت مرتبط با آن ناچاریم دو نوع باربری تعریف نماییم: اول باربری و حمل و نقل کالاهایی که در داخل کشور انجام می گردد که از نوع داخلی بوده و تابع قانون تجارت و قانون اساسی مادر می باشد. دوم حمل و نقل خارجی که باربری بین المللی در نظر گرفته می شود و تابع کنوانسیون مخصوص به خود است.
در باربری داخل کشور که عموما به صورت جاده ای، ریلی و هوایی انجام می گردد اما حمل و نقل بین المللی می تواند به صورت دریایی و همچنین حمل و نقل مرکب نیز انجام گردد. منظور از حمل و نقل مرکب استفاده از دو یا چند روش جابجایی کالا می باشد.
